Φόβοι στην Ευρώπη για επικείμενο πόλεμο Ρωσίας – Τουρκίας

Η Άγκυρα δεν κάνει βήμα πίσω και «δείχνει» τις Ηνωμένες Πολιτείες, καταγγέλλοντας ότι οι Κούρδοι της Συρίας χρησιμοποιούν αμερικανικά όπλα. Η Ουάσιγκτον αρνείται τις κατηγορίες και αναζητεί λύση μέσω της διπλωματικής οδού. Και την ίδια στιγμή, ο Φρανσουά Ολάντ δεν αποκλείει ακόμη και πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, μετά την απόφαση της δεύτερης να εμπλακεί στρατιωτικά στη Συρία.

Η Γαλλία, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και άλλα κράτη μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ απέρριψαν το ρωσικό σχέδιο απόφασης που καλούσε να σταματήσουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας στη Συρία, δήλωσαν διπλωμάτες. Παράλληλα, Ρώσοι και Αμερικανοί αξιωματούχοι συζητούσαν στη Γενεύη για την κατάπαυση του πυρός στη Συρία, που θεωρητικά θα εφαρμοζόταν αυτή την εβδομάδα αλλά οι αντιμαχόμενοι αψήφησαν.

Καθώς ο πόλεμος στη Συρία οδεύει προς τον έκτο του χρόνο, οι ελπίδες ειρήνευσης μοιάζουν ισχνότερες από ποτέ, αναγνώρισε ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών Στάφαν ντε Μιστούρα.

Η Ρωσία, ο στενότερος σύμμαχος του συριακού καθεστώτος, ζήτησε να συγκληθεί επειγόντως το ΣΑ για να συζητήσει ένα κείμενο που απαιτούσε η Τουρκία να σταματήσει να βάλλει με πυροβολικό εναντίον των Κούρδων ανταρτών στη βόρεια Συρία και να εγκαταλείψει τα σχέδιά της για μια χερσαία επιχείρηση στο συριακό έδαφος.

Διπλωμάτες ανέφεραν ότι η Γαλλία και τουλάχιστον τέσσερις χώρες ακόμη (οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Νέα Ζηλανδία και η Ισπανία) απέρριψαν αμέσως το κείμενο που υπέβαλε η Μόσχα, το οποίο δεν είχε σχεδόν καμιά πιθανότητα να εγκριθεί.

Ο αναπληρωτής πρεσβευτής της Ρωσίας στα Ηνωμένα Έθνη Βλαντίμιρ Σαφράνκοφ ανέφερε ότι η χώρα του είναι «έτοιμη να διαπραγματευθεί» και κάλεσε τα άλλα κράτη του 15μελούς ΣΑ να προτείνουν τροποποιήσεις.

Από τη δική του πλευρά ο πρεσβευτής της Γαλλίας στα Ηνωμένα Έθνη κατηγόρησε τη Μόσχα ότι προκάλεσε μια «επικίνδυνη κλιμάκωση» υποστηρίζοντας το συριακό καθεστώς στην έφοδο που έχει εξαπολύσει στο Χαλέπι, ενώ η Αμερικανίδα πρέσβειρα Σαμάνθα Πάουερ έκρινε πως η Μόσχα «επιδιώκει έναν αντιπερισπασμό».

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ εκτίμησε χθες ότι υπάρχει «κίνδυνος πολέμου» μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας. Σε μία δήλωση – βόμβα, έκανε ξεκάθαρα λόγο για υπαρκτό «κίνδυνο πολέμου», μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας, λόγω των στρατιωτικών επιχειρήσεων που διεξάγει η Άγκυρα στη Συρία.

«Η Τουρκία έχει εμπλακεί (στρατιωτικά) στη Συρία (…). Εκεί, υφίσταται ένας κίνδυνος να ξεσπάσει πόλεμος (με τη Ρωσία) και για αυτό ακριβώς το λόγο το Συμβούλιο Ασφαλείας (του ΟΗΕ) θα συγκληθεί απόψε» είπε ο Γάλλος πρόεδρος σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ραδιοφωνικό δίκτυο France Inter. Ο Φρανσουά Ολάντ επιβεβαίωσε επιπλέον ότι «η Ρωσία δεν θα τα καταφέρει με το να υποστηρίζει μονομερώς τον (πρόεδρο της Συρίας) Μπασάρ αλ Άσαντ» και τάχθηκε υπέρ του να ασκηθούν «πιέσεις» στη Μόσχα προκειμένου να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις για τη Συρία.

Δεν θέλω να αποκλείσω τη Ρωσία από τη λύση. Εγώ ο ίδιος πήγα στη Μόσχα για να πω στον Βλαντιμίρ Πούτιν: “Πρέπει να είμαστε όλοι ενωμένοι ώστε να επιτευχθεί αυτή η πολιτική μετάβαση”. (…) Όμως δεν μπορώ να αποδεχθώ ότι την ίδια ώρα που διαπραγματευόμαστε, βομβαρδίζουν αμάχους. Πρέπει να πείσουμε τη Μόσχα να βρει μία πολιτική λύση, αυτό θα είναι καλύτερο και για τα ρωσικά συμφέροντα.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα κάλεσε την Άγκυρα και τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG, ο ένοπλος βραχίονας του σημαντικότερου κόμματος των Κούρδων της Συρίας) να «επιδείξουν αυτοσυγκράτηση» κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας του με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο Τούρκος πρεσβευτής Γιασάρ Χαλίτ Τσεβίκ επέμεινε μιλώντας σε δημοσιογράφους ότι η χώρα του «δεν θα εισερχόταν στη Συρία με χερσαίες δυνάμεις παρά μόνο στο πλαίσιο μιας συλλογικής δράσης» του διεθνούς συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, με έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ωστόσο επέμεινε πως η Άγκυρα έχει «δικαίωμα να αμυνθεί».

Η Τουρκία επέκτεινε τους βομβαρδισμούς σε πολλούς τομείς της επαρχίας του Χαλεπιού που ελέγχονται από τους Κούρδους αντάρτες, στους οποίους επιρρίπτει την ευθύνη για την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση της Τετάρτης στην Άγκυρα.

Ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε, μιλώντας για αυτή την επίθεση, πως δεν έχει «καμιά αμφιβολία» ότι πίσω από την επίθεση βρίσκεται το Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) και ο στρατιωτικός του βραχίονας, το YPG, δύο οργανώσεις που η Άγκυρα χαρακτηρίζει «τρομοκρατικές». Την ευθύνη ωστόσο ανέλαβε μια άλλη οργάνωση, τα «Γεράκια για την Απελευθέρωση του Κουρδιστάν», ή TAK, που θεωρείται προσκείμενη στο Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK).

Οι μαχητές του YPG, που ελέγχουν τα τρία τέταρτα των συνόρων Συρίας-Τουρκίας, υποστηρίζονται από την Ουάσινγκτον διότι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης εναντίον της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ), το οποίο έχει καταλάβει τεράστιες εκτάσεις της συριακής επικράτειας.

Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (ΣΔΔ), μια συμμαχία στην οποία η σημαντικότερη δύναμη είναι οι YPG, κατέλαβαν χθες τη Σαντάντα, προπύργιο του ΙΚ στη βορειοανατολική Συρία, θέτοντας επίσης υπό τον έλεγχό τους ένα κοίτασμα πετρελαίου κοντά σε αυτή, με την αεροπορική υποστήριξη του διεθνούς συνασπισμού, ανέφερε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Σε μια προσπάθεια να υπάρξει κατάπαυση του πυρός, όπως είχε καλέσει την 12η Φεβρουαρίου η Διεθνής Ομάδα Υποστήριξηςτης Συρίας (ΔΟΣΣ), διπλωμάτες και αξιωματικοί των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσίας και των ΗΠΑ συναντήθηκαν χθες στη Γενεύη, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι είχε αναγνωρίσει πρόσφατα πως μένει «ακόμη πολλή δουλειά» να γίνει πριν μπορέσει να τεθεί σε εφαρμογή μια εκεχειρία στη Συρία. «Η επεξεργασία των όρων για μια εκεχειρία, σε μια κατάσταση όπως αυτή της Συρίας, είναι μια πολύ τεχνική και λεπτομερής διαδικασία· για αυτό οι ομάδες μας είναι ακόμη επί τω έργω. Θέλουμε η διαδικασία αυτή να είναι βιώσιμη και εφόσον όλοι οι συμμετέχοντες επιδείξουν προθυμία και καθίσουν πραγματικά κάτω για να βρούμε μια λύση, μπορούμε να φτάσουμε σε έναν τερματισμό των εχθροπραξιών».

Σε ό,τι αφορά τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο καθεστώς και την αντιπολίτευση υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, οι οποίες ανεστάλησαν την 3η Φεβρουαρίου, αυτές συνεχίζουν να βρίσκονται σε τέλμα.

Σε συνέντευξή του στη σουηδική εφημερίδα Svenska Dagbladet, ο Στάφαν ντε Μιστούρα δήλωσε ότι δεν θα ήταν «ρεαλιστικό» να συγκαλέσει μια νέα συνάντηση στη Γενεύη την 25η Φεβρουαρίου, πρόσθεσε όμως ότι «έχουμε την πρόθεση να το κάνουμε σύντομα».

Οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις, με την υποστήριξη της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας, εξαπέλυσαν στις αρχές Φεβρουαρίου μια ευρείας κλίμακας επιχείρηση που τους επέτρεψε να ανακαταλάβουν περιοχές στο βόρειο τμήμα του Χαλεπιού, κάτι όμως που συνοδεύθηκε από μια μαζική έξοδο.

Η Σαουδική Αραβία κατέστησε στο μεταξύ σαφές ότι τάσσεται υπέρ της παράδοσης πυραύλων εδάφους-αέρος στους Σύρους αντάρτες, όπως ανέφερε σε συνέντευξή του που δημοσιεύεται στο τεύχος του γερμανικού ειδησεογραφικού περιοδικού Der Spiegel που κυκλοφορεί σήμερα ο Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών Άντελ αλ Τζουμπέιρ.